- PLATANUS
- PLATANUSumbrae gratiâ romanis ex Orbe alieno petita est. Qua de re Plin. l. 12. c. 1. Platanus, inquit, haec eft per mare Ionium in Diomedis Insulam eiusdem tumuli gratiâ primum, invecta, inde in Siciliam transgressa atque inter primas donatas Italiae: et iam ad Morinos usque pervecta, ad tribuzarium etiam pertinens solum, ut gentes vectigal et pro umbra pendant. Dionysius prior Siciliae Tyrannus, Rhegium in urbemptranstulit eas, domuisuae umbraeculum, ubi postea factum Gymnasium: nec potuisse in amplitudinemadolescere, et raras fuisse in Italia, nominatim in Adria apudAuctores invenitur. Hoc actum circa captae Urbis aetatem: tantumque postea honoris increvit, ut merô infusô enutriantur: coimpertum id maxime prodesse radicibus docuimusque etiam arbores vina potare. Celebratae sunt primum in ambulatione Academiae Athenis cubitorum 36. Nunc est clara in Lycia gelidi fontis sociâ amoenitate itineri appostu, domicilii modô cava 80 atque unius pedum specu, nemorosô vertice et se vastis protegens ramis, arborum instar, agros longis obtinens umbris: ac ne quid desit speluncae imagini, saxea intus crepidinis corona muscosos complexa pumices stat digna miraculo: L. Mutianus ter Cos. et nuper provinciae eius Legatus prodendum etiam posteris putavit, epulatum intra eam se cum duodevicesimo comite large ipsâ toros praebente fronde, ab omni afflattu securum, optantem imbrium per folia crepitus, laetiorem, quam marmorum nitore, picturae varietate, laquearium aurô cubuisse in eadem. Aliud exemplum Caii Principis, in Veliterno rure mirati unius tabulata laxisque ramorum trabibus scamna patula et in ea epulati, cum ipse pars esset umbrae 15. convivarum ac ministerii eupace triclinio, quem nidumille appellavit: Est Gortynae in Insul. Creta iuxta fontem Platanus una insignis utriusque linguae monumentis, numquam folia dimittens etc. Et paulo post, Inde in Italiam quove ac suburbana sua Claudio Principe Marcelli Esernini libertus, sed qui se potentiae causâ Caesaris libertis adoptâsset, spado Thessalicus praedives, et merito quoque dici posset is Dionysius, transtulit id genus: Durantque etiam in Italia portenta terrarum, praeter illa scilicet quae ipsa excogitavit Italia. In eundem luxum, quippe non alia maior arboris commendatio est, quam Solem aestate arcere, hieme admittere, Idem ibid. facunde invehitur. Horatius, l. 2. Carm. Od. 15. v. 4.——— ———— Plantanusque caelebsEvincet ulmos.Iuvenalis quoque, Sat. 1. v. 12.Frontonis Platani, convulsaque marmora clamant. etc.Quod autem de vino dicit Plinius, Hortensii inventum est, quem in Tusculano Platanos habuisse, easque vinô irrigare consuevisse, refert P. Ramus in Cicerone. Vide praeterea Phaedrum Platonis, de platano Socratis. Sed ante hos omnes, Xerxes in Lydia Platanum insignem, monili aureô donavisse et custodiendam uni ex immortalibus mandavisse, legitur apud Herodot. Vide quoque Aelian. Nec potantibus autem solum epulantibusque, sed et sacrificantibus, ob umbram, placuisse, discimus ex Homero, Il. β. v. 307.Ἕρδομεν ἀθανάτοιςι τεληέςςας ἑκατόμβαςΚαλῇ ὑπὸ πλατανίςῳ.Integras Immortalibus (Diis) faciemus hecatombas,Pulchra sub Plantanisto.Qui primus eius usus sine dubio fuit, in luxum postea mortalium vanitat versus. Vide quae in Horatii locum Chabotius et in Plinium Dalechampius pluribus sunt commentati: aliquid etiam infra voce Xysti. Folio Platani Peloponnesum assimiliari a Solino, dicemus infra, voce Recessus.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.